Stel: u heeft een vordering op een derde, maar niet de documenten om dat te bewijzen. Bijvoorbeeld omdat u deze documenten niet te pakken kunt krijgen omdat deze zich bij de wederpartij of bij derden bevinden en zij niet bereid zijn om u deze documenten vrijwillig te geven. Mocht u in een dergelijk geval in een procedure voor de rechter betaling van uw vordering willen afdwingen, dan is de kans groot dat u uw vordering niet “hard” kunt maken en dat deze zal worden afgewezen. In zo’n situatie kan het (laten) leggen van bewijsbeslag helpen.
In 2013 heeft de Hoge Raad beslist dat bewijsbeslag mogelijk is in alle zaken. Sindsdien is het aantal bewijsbeslagen enorm toegenomen. Door middel van bewijsbeslag kunnen bepaalde documenten in bewaring worden genomen, zonder dat de wederpartij daar voorafgaand van op de hoogte wordt gesteld. En vooral dat laatste kan nuttig zijn. Indien de wederpartij van het beslag op de hoogte is, kan zij de documenten immers verbergen of vernietigen om te voorkomen dat u deze in handen krijgt. Maar de wederpartij weet dus pas van het bewijsbeslag zodra de deurwaarder op de stoep staat. Bewijsbeslag is daarmee een ingrijpend middel. Daarom is voorafgaande toestemming van de rechter nodig.
De rechter zal die toestemming verlenen indien aan bepaalde vereisten is voldaan. Zo dienen de documenten waarop u bewijsbeslag wilt laten leggen zo precies mogelijk te worden omschreven. Dit kunnen ook digitale bestanden zijn (bijvoorbeeld bestanden in de cloud) of gegevensdragers waarop zich bepaalde bestanden bevinden. Bewijsbeslag mag echter niet worden gelegd alleen in de hoop om nuttige documenten te vinden (een zogenaamde fishing expedition). Daarnaast is vereist dat u voldoende belang heeft bij uw verzoek tot het leggen van bewijsbeslag. Daarvoor is nodig dat het risico bestaat dat de documenten anders verloren gaan en dat het bewijs van uw vordering niet op een andere (eenvoudigere) manier kan worden geleverd.
Bewijsbeslag wordt gelegd door een deurwaarder. Hij zal, zo nodig met hulp van een IT specialist, de documenten in beslag nemen. De deurwaarder heeft daarbij in principe toegang tot iedere plaats. De wederpartij (of de derde onder wie het beslag is gelegd) zal over het algemeen volledige medewerking moeten verlenen aan de beslaglegging. Bewijsbeslag dient tot bewaring van de inbeslaggenomen documenten om te voorkomen dat deze verloren gaan. In een procedure bij de rechtbank, die binnen korte tijd na de beslaglegging zal moeten worden gestart, kunt u de rechter vervolgens verzoeken om inzage en/of afschrift van de inbeslaggenomen documenten.
Meer weten?
Voor meer informatie over bewijsbeslag kunt u vrijblijvend contact opnemen met Gerben Smit of Marie-Claire Leijten.
